Hayy Bin Yakzan - Ruhun Uyanışı

Ahmet Hamdi Tanpınar

Bu ünlü hikâyenin, Hayy’ın varoluşu ve insanın gelişim çizgisini özetlemekte olan ince anlatım tarzı, bizi Hayy’ın şahsında kendisinden daha başka bir şeyleri temsil ettiği konusunda ikna etmektedir. Yalnız başına yaşadığı adada Âdem’e benzeyen konumu, ilerleme kaydetmesi ve sapması, ateşle zekice tecrübelere girişmesi ve “ondan bir parça”yı kavramaya çalışması, onun insanoğlunu sembolize ettiğini göstermektedir. Çünkü o da ilk insan gibi her şeyi kendi başına keşfetmek zorundadır. Ayrıca bir insan olarak, ruhun hayat kaynağı olan hayvani yönünden başka bir şey bilmemektedir. Bu, insanın en azından yarı ruhani bir dünyaya girmesinin belirtisidir.