Bir Var İmiş Bir Yoğ İmiş - 9786057074645

Çeşm-i ahvalde ayân bir var imiş bir yoğ imiş

Elinizdeki kitapta fikirleri tanıtılan Kethüdâzâde Mehmed Ârif Efendi, 19. yüzyıl Osmanlı âlimlerindendir. Genellikle Nakşibendî dergâhında bulunmakla birlikte, Bektâşî babalarıyla yârenlik etmiş, İstanbul dergâhlarını dolaşmış ve pek çok zümreyle görüşmüştür.

Kethüdâzâde’nin devlet işlerine, toplumsal olaylara, tekke ve medreselerdeki dinî hayata, eğitim-öğretim sistemine, toplumun din ve devlet anlayışına bakışını, bazen öğrencilerin sorduğu sorulara zekice verdiği cevapları, nükteli ifadeleri içeren bu menakıb kitabı tarihî olayları nakletmesi sebebiyle kısmen bir tarih kitabı, içerisindeki Arapça, Farsça, Türkçe şiirler ve hikâyeler sebebiyle de kısmen bir edebiyat kitabı olarak değerlendirilebilir. Aslında bütün bunları içeren ve üzerindeki menâkıbnâme ismini de aşan bir karaktere sahiptir. Zira bu çalışma, yazılı tarih ve ilmî mülahazaların kapsamı dışında kalan, Osmanlı insanı ve toplumunun karakterini içeriden tanımlayan bir muhteviyata sahiptir. Bütün bunların yanında bu eserin en büyük özelliklerinden birisi de içerdiği tasavvufi metin ve kayıtlardır. Kitap genelde Kethüdâzâde’nin sohbetlerinden tutulan hikâye türü kısa nakillerden oluşmaktadır.